GPS-technologie brengt vogelgedrag rond windparken in kaart
Donderdag 6 november 2025
In het Ecowende windpark zetten we vol in op het behoud en herstel van de biodiversiteit in en om het park. Als het windpark eind 2026 operationeel is, wordt dit het meest ecologische windpark op zee tot nu toe. Om dat mogelijk te maken, is het essentieel dat we begrijpen hoe dieren zich gedragen rond de windturbines in het park. Daarom onderzoekt Waardenburg Ecology samen met Ecowendes mariene-ecoloog Marin van Regteren het gedrag van mantelmeeuwen in en om windparken.
Waar onderzoekers vroeger deze vogels alleen ringden om gegevens te verzamelen, kunnen we de vogels nu ook monitoren met behulp van moderne GPS-technologie. Dit doen we door de mantelmeeuwen uit te rusten met kleine GPS-rugzakjes. Hiermee krijgen we veel gedetailleerdere inzichten in hun gedrag. “De rugzakjes zijn licht, laden zichzelf op via een zonnepaneeltje en verstoren de vogels niet,” vertelt Marin. “Daardoor kunnen we jarenlang data verzamelen, zonder hun gedrag of broedsucces te beïnvloeden.”
Om de vogels uit te rusten met de trackers, reisde Marin deze zomer naar Bergen in Noorwegen. “We vermoedden dat sommige mantelmeeuwen die boven Ecowende vliegen daar broeden, op kleine eilandjes voor de kust,” legt zij uit. Samen met specialisten van Waardenburg Ecology werden de vogels voorzichtig gevangen en voorzien van de GPS-rugzakjes, waarna ze meteen weer werden vrijgelaten.
Foto: Mariene ecoloog Marin van Regteren (credit: Eneco).
Interessante inzichten
Dit is inmiddels de tweede groep van 25 vogels die uitgerust is met een GPS-rugzakje. Met de data van in totaal 50 vogels ontstaan al interessante inzichten. “We kunnen zien dat de vogels een eigen persoonlijkheid hebben en hun eigen voorkeuren hebben voor waar ze eten. Sommigen eten alleen maar op zee, anderen snacken in een dierentuin, anderen eten op een vuilnisbelt. Je kunt het gedrag van deze vogels dus niet generaliseren.”
Ook het gedrag ten opzichte van windparken blijkt divers: “Wat interessant is, is dat sommige vogels de windparken waar ze langs vliegen echt gebruiken. We zien ook sommige vogels hoppen van en naar een aantal turbines. Mijn vermoeden is dat in die omgeving misschien meer voedsel zit dan op andere plekken op zee.”
Vogelgedrag niet zwart-wit
Marin vervolgt: “Wat we ook zien in de vliegbewegingen, is dat deze vogels niet één type gedrag vertonen. Het is niet zo zwart-wit dat ze een windpark vermijden óf opzoeken. Het is complexer dan dat en situatie-afhankelijk. Dat maakt het heel interessant.”
Als het park in 2026 opent, wordt in de twee jaar daarop nog een groep van mantelmeeuwen voorzien van een GPS-rugzakje. Hierdoor kunnen we de komende jaren het gedrag van een totaal van 100 mantelmeeuwen monitoren. Die gegevens zijn cruciaal voor het ecologisch ontwerp en beheer van windparken in de toekomst.
Kennis winnen
“Het is geweldig dat de technologie ons nu zoveel detail oplevert,” zegt Marin. “En het mooiste is: de vogels hebben er geen last van, terwijl wij enorme kennis winnen. Dat helpt ons om windparken nog beter af te stemmen op de natuur.”
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op de website van Eneco.